همه چیز در مورد زنبور قرمز یا زنبور گاوی
زنبور قرمز از خانواده Vespidae و از جنس Vespa می باشد. این زنبور که رنگ آنها خرمائی است و از زنبوران عسل بزرگترند .این حشرات دارای دست و پای بلند و قطعات دهانی جونده قوی و دندانه دار هستند به طوری که با حرکت افقی آرواره های سر زنبور عسل را از بدنش جدا می کنند .
این زنبوران معمولا لانه خود را در نزدیکی کندو ها ساخته و برای تغذیه و پرورش نوزادان از زنبوران عسل به عنوان مطمئن ترین منبع غذایی آماده استفاده می کنند . بعضی از انواع آنها به زور وارد کندو شده و با مقداری عسل خارج می شوند . اما گاهی زنبوران عسل به طور دسته جمعی به آنها حمله ور شده و با نیش زدن سبب مرگشان می شوند .
زنبورهای قرمز گرچه آفت درجه دو محسوب می شوند ولی در بعضی نقاط خسارت فابل توجهی به کندو های زنبور عسل وارد کرده و گاهی موجب نابودی آنها می گردند . دو گونه مهم آنها که در کشور ما وجود داشته و خسارت می زنند عبارتند از Vespe Orientalis و Vespa Crabro
تفاوت رنگ زنبور قرمز با زنبور عسل
۱- به دنبال رنگ سیاه و زرد و یا طرح قرمز مایل به قهوه‌ای باشید؛ مسلما گونه‌هایی از زنبورعسل هستند که الگوی رنگی مشابهی دارند، لذا این ویژگی تعیین کننده نیست و با وجود اینکه رنگ می‌تواند یک وجه تشخیص سریع باشد، برای یک قضاوت دقیق و صحیح، بررسی از فاصله نزدیک‌تر ضروری است. زنبورها می‌توانند از روی خطوط زرد و سیاهشان شناسایی شوند.
۲- به دنبال ظاهر عمدتا سیاه با لکه‌های سفید کوچک باشید؛ اگر حشره مورد بررسی چنین ظاهری دارد، احتمالا Hornet است که نوعی زنبور می‌باشد.
۳- به دنبال رنگ‌های قهوه‌ای،قرمز و یا زرد باشید؛ زنبوری با این رنگ‌ها احتمالا Paper wasp است.
تفاوت در ویژگی های بدنی زنبور قرمز با زنبور عسل
۱- به نحوه پرواز زنبور نگاه کنید و به دنبال دو پای عقب بلند بگردید که در حین پرواز به طور مستقیم به سمت پایین آویزان هستند. زنبور عسل در زمان پرواز پاهایش اغلب ناپدید شده و یا به سختی قابل دیدن هستند.
۲- پس از اینکه حشره بر روی دیوار، میز و یا سطح دیگری فرود آمد، به بال‌هایش دقت کنید و ببینید آیا روی بدنش قرار می‌گیرند یا خیر؛ اگر حشره مورد بررسی زنبور عسل باشد، بال‌هایش بیرون زده به طرفین قرار می‌گیرند.
۳- کمر باید از سایر قسمت‌های بدن باریک‌تر باشد؛ گونه‌های مختلف زنبور سرخ درجات مختلفی از لاغری در ناحیه کمری دارند، ولی در هیچ‌کدام کمر هم عرض سایر قسمت‌ها نیست. برای مثال در Paper wasp دور کمر در مقایسه با سایر زنبورها بسیار باریک‌تر است. در مقابل، کمر زنبورهای عسل هم عرض سایر قسمت‌های بدنشان است.
۴- به وجود یا عدم وجود پرز روی بدن حشره توجه کنید؛ اغلب گونه‌های زنبور عسل، در ناحیه پشت سرشان مقدار زیادی پرزهای کوتاه دارند. این پرز‌ها به آنها در جمع‌آوری گرده کمک می‌کند. در گونه‌های زنبور به جز European hornet و Great golden digger خیلی به ندرت پرز روی بدن دیده می‌شود چون به آن نیازی ندارند. بدن آن ها نرم و براق است.
تفاوت زنبور قرمز با زنبور عسل در اندازه
اندازه بدن زنبور را در نظر بگیرید؛ گونه Yellow jacket حدودا ۳/۱ سانتیمتر طول دارد در حالی‌که گونه Hornet طولی در حدود ۸/۱ سانتیمتر دارد. به صورت کلی زنبور عسل اندازه کوچکتری از زنبورهای سرخ دارد
راهنمایی هایی برای در مورد تفاوت زنبور قرمز با زنبور عسل
زنبورهای عسل نسبت به زنبورهای سرخ ملایم‌ترند. در حالی که زنبورهای سرخ گستاخانه به دنبال غذای شما هستند، زنبورهای عسل مشغول وزوز اطراف گل‌ها می‌باشند.
اگر یک زنبور عسل فردی را بگزد، نیش خود را در بدن وی به جا می‌گذارد چرا که نیشش خاردار است و هنگام گزش از بدن زنبور کنده می‌شود (که اغلب باعث مرگش می‌شود). در مقابل، نیش زنبو قرمز نرم است و این به آن معناست که نه تنها هنگام گزش نیش در بدن گیر نمی‌کند بلکه زنبور در یک حمله می‌تواند چندین بار نیش بزند.
کندوی زنبور عسل از حجره‌های مومی درست شده آنها معمولا از حفره‌های داخل درخت، گودال‌های داخل زمین و یا مکان‌هایی استفاده می‌کنند که بتوانند لانه را درون آن بسازند. لانه زنبورسرخ از مخروط‌های کاغذی شکلی درست می‌شود که از جنس فیبر جویده مخلوط با بزاق است. زنبورهای سرخ تمایل دارند جاهای مخفی برای لانه‌هایشان پیدا کنند مثل داخل شکاف‌ها و زیر بام خانه‌ها.
این زنبور ها بیشتر در اوایل بهار و اواخر تابستان و اوایل پاییز تا سرد شدن هوا بیشترین خسارت را به کندو ها وارد می نمایند . بهتر است تا از اوایل شهریور ماه دریچه کندو را کوچک کنیم یا از دریچه هایی که سوراخ هایی دارند که فقط زنبور عسل می توانند از آنها عبور کنند استفاده نماییم تا زنبوران محافظ بتوانند به راحتی از ورود سریع و ناگهانی زنبور قرمز جلوگیری کنند و یا وقتی که تعداد زنبور قرمز زیاد شدند و زنبوران عسل نتوانند از کندو محافظت کنند باعث این نشود که به داخل کندو راه پیدا کنند و سبب کشته شدن همه زنبور های عسل با ملکه شوند و عسل باقی مانده را به غارت ببرند و یا کندوی ما را به لانه ای برای خود تبدیل نمایند .
البته در اواخر تابستان به علت گرمای هوا تعدادی از زنبور های عسل در زیر و جلوی دریچه پرواز تجمع می کنند و این کار باعث می شود زنبور قرمز بدون هیچ درد سری آمده و یه زنبور عسل را برداشته با خود ببرد . برای این کار بهتر این است جلوی دیچه پرواز طوری نصب کنیم که فقط زنبور عسل بتواند از آن عبور نماید .(یه چیزی شبیه تله گرده گیر)
یک راه دیگر مبارزه این است که با دنبال کردن مسیر پرواز آنها در هوا و کمی جستجو در اطراف زنبورستان محل لانه های آنها را پیدا کرده و شب هنگام با یکی از سموم حشره کش قوی و یا با شعله افکن قوی آنها را نابود کنیم . البته شعاع پروازی این زنبوران 4 کیلومتر می باشد و در این مساحت جستجو کار سختی می باشد .
یه راه دیگر مبارزه استفاده از جگر سفید گاو می باشد . چون زنبور قرمز علاقه شدیدی به جگر سفید گاو (پوپ گاو) دارد. با درست کردن تله هایی شما می توانید در هر نوبت تعداد 50 تا 150 عدد از زنبور های قرمز را نابود کنید .
یک روش استفاده از گلدان و شعله افکن می باشد به طوری که شما یه سیم را از سوراخ گلدان عبور داده و جگر را در داخل گلدان به سیم بسته و با واژگونی گلدان و ثابت کردن آن در جایی نزدیک زنبورستان منتظر جمع شدن زنبور قرمز در زیر گلدان باشید . بعد با یه شعله با یه حرکت سریع زنبور های قرمز را بسوزانید .باید مواظب باشید که جگر پخته نشود چون دیگر نظر زنبور قرمز را به خود جلب نمی کند .
یک روش دیگر استفاده از تله لبنانی می باشد . اگر در محل شما این تله نبود شما خودتان می توانید این تله را بسازید . وسایل مورد نیاز یه بطری خالی نوشابه خانواده یک و نیم لیتری پلاستیکی با یه لوله پلاستیکی به طول 15سانتیمتر و قطر یک و نیم سانتیمتر .
نحوه ساخت به این شکل است که لوله را برداسته و از وسط آن یه سوراخ به قطر 1 اینچ ایجاد می کنیم و از وسط بطری عبور می دهیم .برای هر دفعه استفاده مقداری جگر سفید در بطری می گذاریم و آن را در زنبورستان آویزان می کنیم با این روش در هر ساعت حدود 45 عدد زنبور قرمز را در بطری به دام می اندازید . باید توجه داشت که نباید زیاد جگر در بطری بماند که با خشک شدن و یا خراب شدن جگر دیگر زنبور قرمز به سمت بطری نمی آید .
جوجه تیغی ها چندان ضرری برای کلنی های زنبور عسل ندارند ولی پرسه زدن های شبانه آنها و حیوانات دیگر نظیر گورکن ممکن است بیشتر کلنی ها را به حالت گوش به زنگ خطر و در حالت تدافعی در آورد . به همین دلیل می توان حدس زد که چرا بعضی از کلنی ها در یک مکان از خود ملایمت بیشتری نشان داده ولی موقعیکه به مکان دیگری برده می شوند وحشی و غیر طبیعی می شوند . زنبور های مرده و یا در حال مرگ که در اثر سرما و یا مریضی از کندو بیرون ریخته می شوند غذای آماده ای برای جوجه تیغی هستند
یک هشدار جدی در مورد زنبورها
زنبورهای عسل و Yellow jacket می‌توانند پیام‌های شیمیایی به لانه بفرستند. این عمل می‌تواند باعث حمله تعداد زیادی از آنها به شما شود. اگر گزیده شدید، آرامش خود را حفظ کنید، سریعا محل را ترک کرده و به هیچ عنوان آزاری به زنبوری که شما را گزیده نرسانید، چرا که ممکن است باعث آزاد شدن این مواد شیمیایی شود.