نام ام دی اف را به احتمال زیاد همه ما شنیدهایم و میدانیم نوعی ورقه ساخته شده از ترکیبات چوبی است که در وسایلی مانند سرویس خواب و کابینت و کمد و… به کار میرود. اما سوال بسیاری از افراد این است که ام دی اف چیست و چرا به آن mdf گفته میشود؟ در این مطلب از مجله سرزمین چوب به طور کامل به این سوالات پاسخ داده و کاربرد ام دی اف و مزایا و معایب آن را به طور کامل شرح خواهیم داد. با ما همراه باشید.
در این مقاله سعی خواهیم کرد به موارد زیر در مورد ام دی اف به طور کامل پاسخ دهیم:
- ام دی اف دقیقا چیست و چه معنی دارد؟
- ام دی اف چه کاربردی دارد و بیشتر در چه وسایلی استفاده میشود؟
- مزایا و معایب ام دی اف چیست؟
ام دی اف یا همان MDF یک ماده بسیار رایج در صنعت مبلمان، سرویس خواب، کابینت سازی و هر چیز دیگری است که با چوب سر و کار دارند. بسیاری از خریدارن و حتی فروشندگان با این واژه آشنا هستند، اما به طور دقیق نمیدانند که ام دی اف چیست و چه ترکیباتی دارد، از چه چیزی تشکیل شده و چه کاربردهایی دارد؟ و این که آیا ام دی اف مفید است یا مضر و در واقع اینکه ام دی اف چه معایب و مزایایی دارد؟ با خواندن این مطلب، شما پاسخ همه این سوالات در مورد ام دی اف را خواهید فهمید.
ام دی اف چیست؟
ابتدا ببینیم ام دی اف مخفف چیست؟ ام دی اف یا MDF مخفف عبارت Medium Density Fibreboard به معنی «تخته فیبر با چگالی (دانسیته، تراکم) متوسط» است که نوعی فرآورده چوبی محسوب میشود و در وسایلی مانند سرویس خواب و کابینت آشپزخانه به کار برده میشود. تخته فیبر، با هر تراکمی، از فیبر چوبی ساخته میشود که در واقع ترکیبی از تکههای ریز چوب نرم و چوب سخت هستند. این ترکیب با مقداری رزین و موم مخلوط شده و در معرض گرما به هم فشرده میشود (پرس میشوند) تا تخته فیبر بدست آید. این تعریف تخته فیبر در عبارت Medium Density Fibreboard یا همان ام دی اف بود. حال منظور از تراکم متوسط یا همان چگالی متوسط در ام دی اف چیست؟ متوسط نسبت به چه چیزی؟
برای درک مفهوم و معنی چگالی متوسط در ام دی اف، بایستی بگوییم که تخته فیبر با چگالی پایین، معمولا «خرده چوب (particle board)» نامیده میشود که ما آن را با نام «نئوپان» میشناسیم. نئوپان یا همان خرده چوب حتی از ذرههای کوچکتری نسبت به ذرههای چوب ام دی اف ساخته میشود و حتی میتوان از خاک اره نیز در ساخت و تولید آن بهره برد. همین امر نیز باعث میشود که نئوپان گران نبوده و البته نسبت به ام دی اف ضعیفتر نیز باشد.
اما در کنار تخته فیبرهای با تراکم پایین یا همان نئوپان و تخته فیبر با چگالی متوسط یا همان ام دی اف، نوعی فراورده چوبی به نام «تخته چوب متراکم یا با تراکم بالا (high density fibreboard)» نیز وجود دارد که از آن با عنوان «اچ دی اف – HDF» یا «تخته سخت – Hardboard » نیز یاد میشود. برای ساخت اچ دی اف، نسبت به ام دی اف و نئوپان میزان گرما و پرس بیشتری مورد نیاز است، اما در عوض معمولا نیازی به مواد چسبی وجود ندارد. اچ دی اف ها معمولا مقاومت بالایی دارند، اما تولید آنها میتواند با قیمت بالا تمام شود.
به این ترتیب میتوان گفت که منظور از چگالی متوسط در mdf چیست و با نگاه کردن به این اعداد که بیانگر چگالی سه نوع تخته فیبر اشاره شده در بالا هستند، میتوان به طور کامل نسبت آن را درک کرد:
چگالی تخته فیبرهای معمول
- تخته فیبر با چگالی کم یا همان نئوپان: 160 تا 450 کیلوگرم در متر مکعب
- تخته فیبر با چگالی متوسط یا همان ام دی اف: 600 تا 800 کیلوگرم در متر مکعب
- تخته فیبر با چگالی بالا: 800 تا 1040 کیلوگرم در متر مکعب
ام دی اف چه کاربردهایی دارد؟
با توجه به این که میتوان انواع روکش چوبی و غیر چوبی با رنگ و طرحهای مختلفی را روی ورقههای ام دی اف قرار داد، میتوان از آن در مواردی مثل کابینت آشپزخانه، انواع میز نهارخوری، میز مطالعه، انواع سرویس خواب و وسایل آن مانند تخت، میز آرایش، کمد، پاتختی و…، کتابخانه، انواع پارتیشن و… استفاده کرد.
- ام دی اف خام :
ام دی اف خام یکی از انواع تخته های فیبر می باشد که به روش خشک تولید می شود و پس از تولید برای زیبایی و دوام آن را روکش می کنند. از جمله رایج ترین نوع روکش برای ام دی اف خام روکش ملامینه می باشد. قیمت ام دی اف خام در مقایسه با انواع ام دی اف های دیگر به دلیل نداشتن روکش ارزان تر است که بستگی به نوع و جنس ام دی ام خام دارد .
از خصوصیات ام دی اف خام می توان به سطوح صاف و متراکم، قابلیت ماشین خوری و ابزار زنی ، قابلیت شکل پذیری ، انجام روسازی های گوناگون مثل روکش های چوبی و غیره چوبی ، رنگ آمیزی ، قیمت مناسب ، زیبایی ظاهری و سایر مواردی که ساخت سازهای چوبی در صنایع چوب بکار میرود میتوان اشاره کرد.
از کاربرد های ام دی اف استفاده در ساخت مبلمان، ساخت آرک ها و ستون های داخل ساختمان ، پارتیشن بندی ، در کفش سازی، اسباب بازی و غیره می باشد.
- ام دی اف نازک ( Thin MDF ) :
این نوع ام دی اف بطور گسترده در ساخت دیوارپوش با انواع پوشش های متنوع مانند سقف ، صنعت خودرو سازی ، طراحی و تولید تخته های منحنی ، انواع کفپوش ،٬ سطح پشتی کابینت ها و کمد ها و همچنین ساخت رویه درب چوبی مورد استفاده قرار می گیرد و بر اساس استاندارد EN-622-5 در کلاسهای ۱.۸mm ٬ ۲.۵mm ٬ ۲.۵ – ۶mm ٬ ۴ – ۶mm تقسیم می شوند .
سبك و تخته هاي دكوري مي توان استفاده كرد. تجربه نشان داده است كه MDF هاي نازک به راحتي با خط كش هاي استيل و يا حتي قيچي بريده مي شوند. سوراخ هاي پانچ شده در سطح اين
تخته ها نيز مي تواند انواع ديگري از قابليت هاي اين تخته ها را به نمايش بگذارد، كه مي توان انواع تخته هاي دكوري با قابليت جذب صدا يا آكوستيك را نام برد. ديگر قابليت اين تخته ها كه ارزش اين محصول را بيشتر نشان مي دهد ساخت محصوالتي با سطوح خميده از اين مواد است، ميزهاي كار، طاقچه ها، پيشخوان هاي مغازه ها و… را ميتوان با روي هم قرار دادن چندين اليه از MDFهاي نازک و به اشكال و ضخامتهاي مورد نظر و گوناگون توليد كرد.
- ام دی اف ضخیم ( Thick MDF ) :
در حال حاضر تعدادي از كارخانجات MDF قادر به توليد تختههايي تا ضخامت 60 ميلي متر هستند، در حاليكه تا چند سال گذشته امكان توليد تختههايي با ضخامت بيش از 30 ميلي متر
وجود نداشت. سابق بر اين مصرف کنندگاني كه نياز به MDFهاي ضخيم داشتند، براي رسيدن به ضخامت مورد نظرشان مجبوربودند تا تعدادي از تختههاي باريك تر را بر روي هم قرار دهند. این نوع ام دی اف بر اساس استاندارد EN-622-5 این نوع MDF در کلاسهای ۳۰ – ۴۵mm و ۴۵ – ۶۰mm واردبازار می شوند از آنجا که این محصولات دارای ضخامت بالایی هستند گزینه مناسبی جهت ماشینکاری بوده و در ساخت رویه های نقش دار و ساده دکوراتیو ، ساخت سازه های چوبی و سایر سازه های چوبی مورد استفاده قرار می گیرند .
